Nabycie własności do określonych rzeczy następuje w drodze zakupu lub dziedziczenia, po dopełnieniu wymaganych formalności, które potwierdzają prawo posiadania. Jednak z świetle Kodeksu cywilnego prawo własności można również uzyskać w wyniku tzw. zasiedzenia. Na czym ono polega i kiedy następuje?

Powszechnie nabycie prawa do określonej rzeczy kojarzone jest wyłącznie z transakcją, gdzie strona dokonująca zakupu wypłaca stronie sprzedającej odpowiedniej wysokości ekwiwalent pieniężny, stanowiący równowartość przedmiotu zainteresowania. Za zgodne z prawem objęcie w posiadanie danej rzeczy uznaje się również dziedziczenie, w wyniku którego spadkobierca staje się właścicielem. Tymczasem Kodeks cywilny dopuszcza jeszcze inne okoliczności, których zaistnienie staje się podstawą do ubiegania się o prawo własności.

Na czym polega zasiedzenie?

Zasiedzenie to jeden z usankcjonowanych prawnie sposobów nabycia prawa własności do określonej rzeczy. Zgodnie z Art. 172. § 1 rozdziału II Kodeksu cywilnego może to nastąpić poprzez długotrwałe posiadanie trwające 20 lub 30 lat. Krótszy termin przysługuje osobom, które nie zdają sobie sprawy z tego, że bezpodstawnie użytkują rzecz. Dłuższy termin obowiązuje osoby, które zdają sobie sprawę ze stanu prawnego rzeczy i wiedzą o jej właścicielu.

Aby jednak można było mówić o zasiedzeniu, musi ono trwać nieprzerwanie przez określony przepisami czas. Ponadto musi mieć charakter samoistny, co oznacza, że osoba rzeczywiście dysponuje rzeczą z pozycji właściciela i dopełnia związanych z tym obowiązków formalnych, mimo że tak naprawdę nim nie jest.

Co podlega prawu własności?

Zasiedzenie może budzić pewne wątpliwości, ponieważ wydaje się stać w opozycji do powszechnie rozumianego prawa własności. Jednak jako prawna podstawa do posiadania rzeczy funkcjonuje od najdawniejszych czasów. Sprowadza się tak naprawdę do określenia stanu prawnego danej rzeczy, jak również wskazania prawa do jej posiadania – określenie osoby występującej w charakterze właściciela. A tym może być każda osoba prywatna, jak również prawna zainteresowana pełnieniem obowiązków wynikających z posiadania rzeczy, jako jej pełnoprawny właściciel.

Kodeks cywilny przewiduje, że w drodze zasiedzenia można nabyć nieruchomość (tylko stanowiącą odrębny przedmiot własności), ale też służebność gruntową i użytkowanie wieczyste. Ponadto poprzez zasiedzenie można uzyskać prawo własności do rzeczy ruchomych, ale tylko w sytuacji, gdy faktycznie nie dysponuje się wiedzą o ich stanie prawnym. Jeśli jakiekolwiek okoliczności wskazywały o istnieniu właściciela, wszelkie roszczenia i przyznanie prawa własności do ruchomości stają się bezpodstawne.